Angstblog 7: Is jouw conclusie de waarheid?

Hoe om te gaan met negatieve ervaringen.

In de vorige blog hebben we al een paar manieren besproken om je angst aan te pakken. In deze 7^e en (voorlopig) laatste blog over angst gaan we kijken naar een andere manier, namelijk Rationeel Emotieve Therapie (kortweg RET). Als je het model snapt zal je voortaan ook anders naar nieuws, informatie en films in de media kijken. Een mooi einde voor deze reeks dus.

Wat is RET:

Laten we beginnen met een korte uitleg wat RET is. RET is door Albert Ellis ontwikkeld. De basis is dat problemen ontstaan door de manier waarop we naar zaken kijken en niet door de zaken zelf.

RET gaat uit van het ABC model. Wat voor het volgende staat:

A =  aanleiding
B =  bril waar je door kijkt
C = Conclusie

Er gebeurt iets (A). Daar kijk je op een bepaalde manier naar (B) en daaruit trek je een conclusie (C). Daarop volgt de interpretatie of actie die jij neemt.

De bril waardoor je kijkt bepaalt in dit model C en niet A. Een andere persoon reageert namelijk waarschijnlijk anders waardoor er ook een alternatieve C ontstaat.

RET gaat nog veel verder, maar voor deze blog blijven we bij deze introductie over RET. Mocht je meer over RET willen weten kijk dan vooral op internet.

Wat kan ik nu met dit model?

Nu je het model begrijpt kun je naar allerlei situaties kijken en bepalen wat nu A, B en C is en vooral wat niet. A is daarbij altijd de neutrale aanleiding/situatie ontdaan van emoties, gevoelens en interpretaties, want die komen er vanuit B bij. Daar gaat het in de praktijk al vaak mis. Er wordt vaak een situatie geïnterpreteerd en dat wordt dan als A “gepresenteerd”. Kijk maar eens op facebook, nieuwssites, kranten of andere media.

Dat is dus een ding wat je er mee kan doen en waardoor je anders naar die berichten gaat kijken.

Toepassing op jezelf

Vanuit onze reeks over angst gaan we het model toepassen op jezelf. Neem eens een situatie die je al eerder hebt opgeschreven en waar je last van had. Bepaal eerst voor jezelf wat de conclusie is die jij hier voor jezelf uit getrokken hebt.

Vervolgens gaan we naar de situatie kijken. Is die situatie echt al de A of zit je bril er ook al in (bijna altijd :D). Je kan dit bepalen door jezelf te vragen “Is dit echt de neutrale gebeurtenis zonder emoties en gevoelens?” of “Als ik dit op TV zou zien en ik zou geen van de personen, persoonlijk kennen wat is dan de gebeurtenis?”.

Alleen al door dit te doen en de situatie terug te brengen naar de objectieve A zal je vaak al meer ruimte ervaren. Je “oordeel” over jezelf en/of de ander is er uit.

Wat je vervolgens gaat doen is minimaal 5-10 andere Conclusies bedenken waarbij de conclusie positief of neutraal (in ieder geval voor jou) is.

Bij de normale C stellen we onszelf meestal centraal. Een tip die helpt bij het bedenken van andere conclusies is juist de ander of de situatie centraal stellen en jezelf er (zoveel mogelijk) uit halen.

Voorbeeld met Mariska

Mariska uit onze eerdere blogs gaat dit model op zichzelf toepassen. De situatie is een vervelend gesprek met een klant tijdens haar werk op de service afdeling. We laten Mariska eerst de situatie schetsen.

Mariska vertelt dat ze de klant zo goed mogelijk probeerde te helpen, maar wat hij wilde kon niet. De klant zei toen dat Mariska er niet veel van snapte en hij werd boos op haar. Alsof het allemaal haar schuld was. Ze klapte toen dicht en de klant vond haar toen maar dom en hing teleurgesteld op.

De conclusie die Mariska uit deze gebeurtenis trekt is hier dat mensen geen respect voor haar hebben en dat ze dom is omdat ze dichtklapte.

We laten Mariska nu de A, B en C scheiden. Woorden als boos, dom, teleurgesteld en schuld vallen al meteen op als interpretaties. Mariska komt uiteindelijk tot de volgende A:

Er belde een klant die iets wilde wat niet kon. Toen ik dat aangaf reageerde hij daarop met stemverheffing. Ik klapte toen dicht en de klant hing toen op.

Wellicht werd de klant echt boos, maar dat weten we niet. Het kan ook gespeeld zijn. Vandaar is boos vervangen door de stemverheffing die de klant maakte. De A geeft Mariska al wat ruimte. Nu op zoek naar alternatieve conclusies. Na wat zoeken krijgt Mariska het onder de knie en komt ze tot 6 conclusies:

• De klant was teleurgesteld over de regels
• De klant probeerde mij met stemverheffing te overdonderen
• De klant baalde echt van zijn probleem en reageerde dat af op mij
• Deze klant heeft een kort lontje
• De klant probeerde door te bluffen iets onterechts voor elkaar te krijgen
• De klant merkte dat wat hij probeerde niet werkte en hing toen op

Alleen al het bedenken van nieuwe conclusies geeft je meer ruimte. Daarbij zal de een beter voor je voelen dan de ander. Dat is oke en helemaal normaal.

Omdat de interactie voorbij is kun je niet toetsen of een van de nieuwe conclusies waar is, maar je kan je oude conclusie ook niet toetsen. Een van de nieuwe conclusies zou dus net zo goed waar kunnen zijn. Zoals we gelezen hebben in blog 3 over gedrag en intentie gaat het vaak niet om jou, maar zet jij jezelf vaak wel centraal bij de conclusie. Door dat niet te doen creëer je ruimte en zul je meer rust ervaren.

Mocht je het nog lastig vinden voldoende alternatieve conclusies te bedenken neem dan contact op met mij per mail of telefoon en dan help ik je een mooie lijst te maken.

Heel veel succes met het toepassen van RET op jezelf. Hiermee zijn we (voor nu) aan het einde gekomen van onze reeks angstblogs.

Graag hoor ik je feedback aan het einde van dit traject. Laat me weten hoe je reis geweest is en wat deze blogs je hebben opgeleverd. Je kan me mailen op a.dekok@businessimpact.nl. Ik kijk er naar uit!