Waarom een burnout soms geen burnout is

Als eerste wil ik duidelijk maken dat ik geen arts ben. Ik heb een 4 jarige opleiding counseling met daarin ook de module klinische psychologie gevolgd. Dit blog komt vooral uit die kennis voort en is puur informatief bedoeld. Als je klachten hebt ga dan altijd naar je huisarts om deze te bespreken. Google en internet zijn geen vervanging of tools om een diagnose en behandelplan te stellen. Dat gezegd hebbende kunnen we verder.

In mijn coaching spreek ik soms mensen die vastlopen in hun werk en hun geestesgesteldheid. Vaak zeggen mensen dan al snel “Ik heb een burnout” of “ik zit tegen een burnout aan”

De burnout is een soort standaard diagnose geworden waarop men al snel uitkomt bij geestelijke klachten die vaak werk gerelateerd zijn of daar in ieder geval tot uiting komen. Als ik dan doorvraag komt het regelmatig voor dat de klachten eerder naar een vorm van depressie neigen dan naar een burnout. Daarom ga ik in dit blog dieper in op beide en ook de verschillen tussen een burn out en een depressie.

Wat is een burn out?

Bij een burn out ga je (meestal zakelijk en vaak) langdurig over je grenzen. Je rent de benen onder je lijf uit en blijft maar doorgaan. Je pleegt roofbouw op je lijf. Je wil steeds meer en wat je ook vaak ervaart is dat wat je oplevert steeds minder bevredigend is. Je haalt minder plezier uit je resultaten. Je ervaart voortdurend stress. Ontspannen is lastig en lukt niet goed. Vaak slaap je ook minder. Je kan eigenlijk gewoon niet meer. Je voelt je uitgeput en erg vermoeid.

Je kan het vergelijken met een elastiekje. Als je die langdurig uitrekt zonder dat er tussendoor momenten zijn waarop er geen spanning op het elastiekje staat dan gaat die lubberen of hij breekt. Dat is de burn out die je dan ervaart.

Wat is een depressie?

Bij een depressie is er iets heel anders aan de hand. Je pleegt wel roofbouw op je lichaam, maar op een andere manier. Je bent bezig met doelen die je niet haalt en ook onhaalbaar (lijken te) blijven hoe je je best ook doet. Je investeert veel energie en moeite, maar je behaalt of ervaart gewoon geen of in ieder geval veel te weinig resultaat. Het lukt gewoon niet. Op een gegeven moment zal het lichaam besluiten dat het genoeg is geweest. De investering is veel te groot in relatie tot de “beloning”. Het lichaam en de geest capituleert. De wil is weg.

Dit wordt bereikt door alles “lam” te leggen. Je hebt daardoor nergens meer zin in en alles kost veel moeite. Al je energie is weg en op.

Voorbeelden hiervan zijn:

• Een promotie die je toch niet krijgt na maanden hard werken
• Een studie die toch te zwaar voor je is en die gewoon niet lukt
• Een reorganisatie waardoor je heel anders tegen het bedrijf gaat aankijken

Depressie is een normaal proces van het lichaam om te voorkomen dat we helemaal stuk lopen op onhaalbare doelen. Meestal is de depressie kortdurend van enkele dagen tot een aantal weken. Depressies worden pas “klinisch” als ze maanden lang aanhouden en er niets veranderd.

Is het dus een depressie of een burn out

Om een inschatting te maken of het een depressie of een burn out zou kunnen zijn kun je kijken naar de doelen en je resultaten en of het probleem in willen of kunnen zit voor je.

Haal je je doelen niet en wil je ook niet(s) meer dan lijkt het eerder een depressie te zijn. Haal je doelen wel waarbij je er mogelijk minder bevrediging uit haalt en heb je het gevoel dat je maar door moet blijven gaan ook al ben je uitgeput en vermoeid en kan je eigenlijk niet meer dan lijkt het eerder een burn out.

Herstel:

Het herstel voor beide situaties komt wel deels overeen. Je lichaam wil rusten, bijkomen en herstellen van alle roofbouw. Het startpunt is echter anders.

Bij depressie zorgt jouw lichaam en geest er al voor dat je die rust gaat nemen. Heel vervelend, maar wel essentieel voor jouw welzijn en gezondheid. Je wil eigenlijk niets meer en vaak het liefst de hele dag in bed blijven. Dat is echter niet de oplossing.

Zorg voor structuur in je dag en in je ritme. Doe kleinere dingen en activiteiten met haalbare doelen. Een eindje wandelen, bewegen, afspreken met anderen, enz.

Dingen die je leuk vind of in ieder geval leuk vond voordat dit gebeurde.

Bij een burn out helpen de voorgaande zaken ook, maar is het eerst belangrijk te accepteren dat je een burn out hebt en dat je nu rust moet gaan nemen. Vaak betekent dit een tijdje niet meer werken en je energie en lichamelijke gezondheid weer opbouwen. Vaak door o.a. bovenstaande punten. Daarna kan gekeken naar de factoren/oorzaken van de burn out en hoe die aangepakt kunnen worden om herhaling te voorkomen.